قارقيش (نفرين)

قارقيش (نفرين)

قارقيش(نفرين) نيز در فولكلور آذربايجان جايگاه ويژه دارد و در مقابل آلقيش(تحسين) بكار مي رود. شايد مايه تعجب باشد بگوئيم كه بسياري از نفرينها در تركي جنبه دعائي هم دارد و يا بعضي ضدنفرينها كه خود نوعي دعا مي باشد. مثلاً پدر يا مادر در اوج عصبانيت خويش هم فرزند خويش را نفرين نمي كند ، از طرفي نمي تواند دست به دعا برداشته و او را تحسين كند بلكه نفريني مي كند كه فعل منفي دارد و به نوعي دعا مي باشد. مثلاً «خدا ترا بكشد» نفرين است و «خدا ترا نكشد» نوعي ضدنفرين و يا دعاست. بعضي نفرينها نيز دو پهلو بوده و مي تواند هم دعا و هم نفرين باشد. براي نمونه «ننه ن اؤلسون»(مادرت بميرد) اگر از جانب مادر گفته شود ، دعا است ولي اگر ديگري بگويد ، نفرين. يا «ائوين تيكيلسين» را اگر از تيكمك(بنا نهادن) بدانيم ، يعني خانه ات آباد باد ولي اگر از تيكمك (دوختن) بدانيم ، يعني خانه خراب شوي. در فولكلور ميانه داريم:

ائوين تيكيلسين (خانه خراب شوي)

وورغونون وورولسون (هر كه را دوست داري ، بميرد)

ائوين ييخيلسين (خانه خراب شوي)

آدين باتسين (بي نام و نشان گردي)

آغزين آجي اولسون (به كامت تلخ شود)

اوزون قارا اولسون (روسياه باشي)

آنان اولسون (مادرت بميرد)

الين سينسين (دستت بشكند)

اؤزون كيمي ائولاد اوغرووا چيخسين (فرزندي مثل خودت(ناصالح) قسمت شود)

آللاه باعيثه باعيث اولسون (خدا مكافات كند هركه باعث اين كار شده)

داش باشيوا (خاك بر سرت)

تيفاغين داغيلسين (وحدت و يكپارچگيت بهم خورد)

يانديم ياناسان (سوختم ، تو هم بسوزي)

ائويم ييخيلدي ، ائوين ييخيلسين (خانه خراب شدم ، خانه خراب شوي)

آي آللاها اينانمايانا لعنت! (اي لعنت بر كسي كه خدا را باور نكند)

آجي داوايا وئره سن (پولت را به زهر و داروي تلخ خرج كني)

اتين تؤكولسون (گوشتت بريزد و پوست و استخوان بماني)

يئديگين آغزيندان گلسين (هرچه خورده اي از دهانت برآيد)