اوشاق اولما(تولد نوزاد)
با تولد نوزاد ، مادرِ فارغ ، كارهاي نوزاد را انجام مي دهد. مادر نوزاد در كنار تجربيات ارزنده مادر خود با اصول كودكداري مانند تميز كردن ، لباس پوشاندن ، شستن و حمام كردن ، شير دادن ، آرام كردن ، عوض كردن و ... آشنا مي شود.
در يك هفته نخست تولد ، غالباً غير از خانواده هاي طرفين كسي ديگر براي تبريك نمي آيد. اينكار در مراسم روز هفتم نوزاد (يئددي دوتما) انجام مي گيرد. آشنايان به اين مراسم دعوت شده و شب را با هلهله و شادي آغاز مي كنند و پذيرائي مي شوند. بسته هاي آجيلي نيز به رسم پذيرائي به مهمانها داده مي شود. همچنين در روز دهم كه مصادف با سلامتي كامل مادر نوزاد و بلند شدن او از رختخواب است ، مهمانهائي دعوت شده و ناهار داده مي شود. پس از چند روز كه ناف نوزاد مي افتد(گؤبك دوشمه) آنرا بنا به رسم در جائي كه علاقه دارند كودكشان آنجائي باشد ، خاك مي كنند (گؤبك قويلاما). اين موقعيت ممكن است دانشگاه ، مدرسه ، مغازه يا حتي شهري باشد كه دوست دارند ، كودكشان در آينده در آنجا كار كند. اين اعتقاد در ميان ديگر آذربايجانيها نيز متداول است.
مراسم چهلمي نيز وجود دارد كه نوزاد ديگر اطراف خود را كم كم مي شناسد و مي تواند بخندد و دست و پاي شادي بزند.
مراسم نامگذاري كودك نيز بصورت سنتي بسيار به ياد ماندني است. پدر يا نامگذار ، كودك را در آغوش مي گيرد. ممكن است ابتدا حمد و سوره بخواند. براي نامگذاري ابتدا در گوش راست كودك سه بار اذان مي گويند و در ادامه ، نامش را مي خوانند. سپس در گوش چپ نوزاد سه بار اقامه خوانده و نام كودك را در اين گوش هم مي گويند. گاهي هم در گوش راست او اگر پسر باشد «علي» مي خوانند و در گوش چپش نام اصلي را مي گويند. براي دختران هم در گوش راست «فاطمه» مي خوانند تا زندگي خود را با نام امام علي(ع) و فاطمه زهرا(س) آغاز كنند. بعد از نامگذاري ، نامگذار صورت نوزاد را بوسيده و به نفر سمت راستي مي دهد. او هم نوزاد را نوازش كرده و هديه اي به او مي دهد و باز به نفر سمت راست خود مي دهد. به همين ترتيب نوزاد دور زده مي شود و در انتها به مادرش مي رسد. مادرش هم او را بوسيده و در آغوش مي گيرد.
با درآمدن دندان كودك ، خانواده او حليم حبوباتي مانند نخود ، جو و گندم در ميان همسايه ها و آشنايان پخش مي كنند. اين حليم به «ديشليك» (دندانكي) معروف است. آشناها هم به پاس اين نذر و شادي و براي تبريك آن ، هديه اي در ظرف آش گذاشته و آنرا پس مي دهند.
البته اين رسم در تمام موارد در ميانه و آذربايجان رعايت مي شود كه نذر يا هديه را بي پاسخ نگذارند. مثلاً ظرف آش نذري را فرداي آنروز با آشي ديگر پر كرده و پس مي دهند.
No comments:
Post a Comment