دكتر حسين فيض الهي وحيد

مروري بر زندگي و آثار دكتر حسين فيض الهي وحيد/نويسنده و محقق آذربايجاني - عليرضا ذيحق

دكتر حسين فيض الهي وحيد، از چهره هاي فرهنگي و ادبي آذربايجان است كه اشتياق و تلاش او براي نشر آثار ادبي ، ثمره اي در حدود سي و اندي كتاب چاپ شده به زبان تركي آذربایجانی مي باشد . وي كه متولد 1331 شمسي در تبريز مي باشد در كارنامه ي فرهنگي اش انتشار نشريات " كوراوغلي " و " دده قورقود " را نيز دارد

09/01/2010

. وي كه متولد 1331 شمسي در تبريز مي باشد در كارنامه ي فرهنگي اش انتشار نشريات " كوراوغلي " و " دده قورقود " را نيز دارد و پدرش " عاشقْ علي " ( 1374- ه.ش1278) از خنياگران نام آور آذربايجان بوده كه با ساز و شعرش ، حضوري مستمر در صفوف انقلابي مردم در مبارزه عليه رژيم سلطنتي پهلوي داشته است . . وي كه فردي معتقد به اصول و مباني اسلام مي باشد ودر سير زندگي اش، انساني آزاده بوده ، با پيروزي انقلاب اسلامي و دستاوردي كه از نظر چاپ و نشر آثار ادبي به زبان مادري داشته ، تلاش هاي خود را به نشر آثار كلاسيك و فولكلوريك ادبي معطوف كرده و سبك و سياق اش طوري است كه كتاب هاي اورا?براي عامه و خواص ، جذاب نموده است . شايد بشود گفت كه وي ازجمله نويسنده ها و محققان آذربايجاني است كه آثارتأليفي وي به زبان مادري ، تاكنون بيشترين تيراژ و تعداد چاپ را بعد از انقلاب اسلامي داشته است . به خاطر همين تو فيق ها و فعاليت هايش در جهت ترويج زبان مادري نيز بوده كه آكادمي آفرينش هاي ملي جمهوري آذربايجان ، در 30دكابر 1992 با اهداء دكتراي افتخاري ، به تجليل ازوي پرداخت . دكتر فيض الهي وحيد كه با تخلص " ح. اولدوز " نيز شهرت دارد ، بي هيچگونه پز روشنفكري و فيض فروشي عالمانه ، سعي در شناساندن ستارگان ا?بيات كلاسيك ترکی و همچنين آثار فولكلوريك داشته است . " كتاب دده قورقود " - قديمي ترين اثر مكتوب ترکی كه بياني حماسي و اسطوره اي دارد - اقتباس كرده و به زباني ساده و شيرين براي گروه سني نوجوانان نوشته است . " سَغْرَق خان " * و " يَغْنَق خان "* * مي باشد كه در كنار متن تركي آنها ، ترجمه ي فارسي شان نيز آورده شده است . در حماسه ي " سغرق خان " ، يكي ازقهرما نان قصه كه " اغْرَق خان " است براي كسب نام آوري به اردوي دشمن حمله مي بَرَد و بعد از دستگيري و 16 سال اسارت ، برادرش سغرق خان از واقعه باخبر شده و درست در شب عروسي و پيش از زفاف ، با ياراني از قوم اوغوز، راهي دياري مي گردد پرخوف و خطر كه سرانجام ، با شكست دشمن ، برادرش را نجات داده و وقتي به قبيله ي خود باز مي گردند ، عروسي هر دو برادر ، يكجا برگزار شده وبا ساز و آواي پير خنياگر " دده قورقود " ، جشن آنها شكوهي ديگر مي يابد . در " حماسه ي " يَغنَق خان " نيز كه مثل حماسه ي سغرق خان نوعي رزمنامه وآميخته با مضامين اسطوره اي مي باشد ، " قاضليق قوجا " را داريم كه با ياران خود به قلعه ي " دوزمورد " واقع در ساحل درياي سياه يورش مي برد و بعد از جنگ و اسيري اش به دست كفار؛ بعدها فرزند او " يغنق خان " به آزادي و رهايي وي بر مي خيزد . لازم به ذكر است كه در " كتاب دده قورقود " ، شخصيت ها و اعمال آنها هيبتي حماسي دارند و چنان جزئيات ظريفي به پيرامون ماجراها تنيده شده كه اين اثر ارجمند را به يكي از شاهكارهاي فرهنگ جهاني تبديل كرده است . اولين ترجمه اين اثر به زبانهاي خارجي در سال 1815م به زبان آلماني اتفاق افتاده و بعدها به اكثر زبانهاي زنده ي دنيا نيز ترجمه شده است . صمد بهرنگي نخستين كسي بوده كه در ايران ، به اقتباسي كوتاه و خلاق از اين اثر پرداخته و داستان " دومرول ديوانه سر" ، حاصل نگاه ژرف بهرنگي به اين اثر حماسي مي باشد . اولين ترجمه ي فارسي " كتاب دَده قورقود " ، كتاب " بابا قورقود " مي باشد كه در سال 1355 ه.ش ، توسط " فريبا عزبدفتري " و " محمد حريري اكبري " به طور مشترك ترجمه شده و توسط نشر ابن سينا ي تبريزچاپ گرديده است . فيلم سينمايي " دُمرُل " به كارگرداني " صمدي " هم ، يكي از اقتباس هايي است كه در سينماي ايران از اين اثر صورت گرفته است . در كارنامه ي ادبي دكتر فيض الهي وحيد ، جدا از سري كتابهاي 1388 ----- * " ستارگان كلاسيك ادبيات آذربايجان " وسري آثارمربوط به " داستان هاي حماسي دده قورقود " ، رمان كوتاه " آيدين سردار " نيز به چشم مي خورَد كه با داشتن تمي عرفاني و تاريخي ، از نثري يكدست و پاكيزه برخوردار است . وي مدير مسؤول و سر دبير نخستين مجله ي تركي در تبريزبوده كه بلافاصله بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران ، با عنوان " كوراوغلي " انتشار يافته است .يَغنَق خان حماسه سي / دكتر حسين فيض الهي وحيد /چاپ اول :1387 – تبريز / پخش : انتشارات ياران ** سَغرَق خان حماسه سي / دكتر حسين فيض الهي وحيد /چاپ اول :1387 – تبريز / پخش : انتشارات ياران دكتر حسين فيض الهي وحيد، از چهره هاي فرهنگي و ادبي آذربايجان است كه اشتياق و تلاش او براي نشر آثار ادبي ، ثمره اي در حدود سي و اندي كتاب چاپ شده به زبان تركي آذري مي باشد از آخرين كتاب هاي منتشر شده وي مجموعه داستان هايي است كه وي از از جمله ي اين آثار كتاب هاي